Archief 3: cartoons voor cultuurprotesten

Ondertussen ook al weer een maand geleden. Klik op afbeeldingen voor (iets) groter plaatje.

Archief 2: Holland Festival

Twee stukken die ik afgelopen jaar schreef over Something Raw, 15-19 februari, en  het Holland Festival, 2-26 juni. Door omstandigheden niet eerder gepubliceerd.

Fluxus Redux
of: De discipline voorbij?

Het Holland Festival heeft sinds een paar jaar een categorie ‘multidisciplinair’. Enerzijds is dat een vrij neutrale vaststelling: er worden nou eenmaal een video-opera, locatietheater, een installatie met strijkkwartet, grensoverschrijdend ballet en een solomuziektheaterperformance geprogrammeerd, dus is de afdeling ‘etcetera’ groot genoeg om het een eigen naam te geven. Anderzijds drukt het wel degelijk een ambitie uit: bij de tijd zijn. Wie avontuurlijk wil zijn, wie als festival representatief wil zijn voor wat er speelt, die zoekt het grensvlak van disciplines op, want daar wordt geëxperimenteerd met nieuwe technologieën en nieuwe presentatievormen. Nu het begrip ‘avantgarde’ uit de mode is geraakt, heeft ‘multidisciplinariteit’ een deel van de functies van die term vervangen: een haalbaarder, minder publieksvijandig, minder utopisch en meer glimmend artistiek utopia.

Toch blijft het iets van een restcategorie houden. De programmering van Festival aan de Werf: is concreter: die onderscheidt niet minder dan tien categorieën zoals fysiek theater, lecture-performance, verdieping en performance-installatie. In vergelijking daarmee is multidisciplinair toch vooral een te vervullen belofte: een toekomst waarin de kunsten niet meer worden gescheiden door disciplinaire beperkingen, maar waarin elk werk zijn eigen genre kan zijn, de discipline voorbij.

Archief 1: Something Raw

Twee stukken die ik afgelopen jaar schreef over Something Raw, 15-19 februari, en  het Holland Festival, 2-26 juni. Door omstandigheden niet eerder gepubliceerd.

Dans zonder dans
of: wat is "contemporary"?


Something Raw is een jaarlijks festival, nu in zijn tiende jaar, voor "eigentijdse dans en performance" in Frascati en de Brakke Grond. "Eigentijds" is hier een tamelijk complex begrip. Het betekent, allereerst, dat hier jonge makers centraal staan, vaak een paar jaar afgestudeerd en bezig hun weg te vinden als choreograaf. Ten tweede betekent het dat hier niet zozeer sprake is van dans als ritmische beweging, maar meer van theatrale performances op basis van een choreografie, die zich beter laten vergelijken met bewegingstheater en performances in de beeldende kunst dan met "dans" als in "Nederlands Dans Theater". Ten derde betekent het, inderdaad, "rauw": de voorstellingen zijn zelden bedoeld om mooi te zijn, en als er dansers naakt rondlopen of lichaamssappen uitwisselen is dat voor niemand meer shockerend.
"Eigentijds", kortom, staat hier voor contemporary met al zijn connotaties: een verzamelbegrip voor artistieke praktijken voorbij de avant-garde, ironisch, conceptueel, de-skilled, anti-virtuoos, anti-kunst, en flink beladen met identiteiten en seksualiteiten. Dans zonder dans, of in elk geval niet óm de dans.

Een jaar geleden wijdde het onovertroffen internettijdschrift e-flux twee afleveringen aan de vraag “What is Contemporary Art?”
Een week Something Raw is in dat opzicht een leerzame ervaring. Dit stuk is dan ook bedoeld als een snelcursus: een inleiding in de aparte humor van de eigentijdse dans- en performancekunst, een inwijding in de rare rituelen, en een reconstructie van een rel waar ik niet bij was.