zondag 26 juli 2009

Oproep tot ordeverstoring


Ergens in de planning van de Hermitage Amsterdam moet iets zijn misgegaan. Ze waren op tijd klaar, alla. Over media-aandacht niet te klagen. En de bezoekers komen ook en masse. Doel 1, 2 en 3 van de organisatie zullen dus wel bereikt zijn.
Maar hoe krijgen ze het voor elkaar, zó veel ruimte en dan zó weinig ervan effectief als expositieruimte gebruiken? Zó veel kunstschatten tot hun beschikking, en dan zó'n wanvertoning van koninklijke kitsch? Zó veel tamtam en dan zó weinig documentatie? (Ter illustratie: bij het openingsweekend werd Caroline Gehrels er ad hoc bijgehaald om iets over een pop uit de Napoleontische tijd te vertellen, waaruit bleek dat ze de 18e en de 19e eeuw niet uit elkaar kan houden.) Zó'n majestueuze opgang door het binnenhof (ook handig voor grote rijen bezoekers) en dan zó'n rommelige entree met een laag plafond?

Dat zijn geen schoonheidsfoutjes: er is fundamenteel iets mis met de opzet.

Op zich bevat het depot in St. Petersburg genoeg kunst om alle vier vleugels drie verdiepingen dik te vullen, en dan nog om het half jaar te wisselen ook. Daar kan het dus niet aan liggen, dat uiteindelijk maar anderhalve verdieping in 2 van de 4 vleugels gebruikt wordt. Wel is het nogal onbetaalbaar om al die kunst heen en weer te slepen. Het zou dan ook veel zinniger zijn om de stukken van de hermitage naast andere bruiklenen uit Nederlandse en buitenlandse collecties te plaatsen, en er een goed cultuurhistorisch verhaal omheen te plaatsen over de modernisering van Rusland vanaf de stichting van St. Petersburg, de rol die Nederland daarin gespeeld heeft, de culturele hervormingsagenda van Peter en Catherina, en hoe dat weerspiegeld wordt in de Hermitage-collectie. Maar blijkbaar is dat te ingewikkeld en heeft men liever een uitstalkast aan de Amstel.

Het kleine paviljoen dat er eerst was, en waar nu de Kleine Hermitage zit, was al saai maar hield tenminste een belofte in. En wat is er gekomen? Alleen een grotere versie! Nog veel saaier!

De Hermitage Amsterdam, kortom, schreeuwt om een artistieke interventie. En als die niet uit de organisatie zelf komt, dan moet het maar vanuit de contramine. Dit is precies waarom ik een jaar geleden in een stuk onder de ronkende naam "Arts in Action" opriep om in de publieke ruimte, onbezoldigd, en uit eigen initiatief kunst te gaan verspreiden: dwz te gaan dansen, muziek te gaan maken (eventueel met gebruik van aanwezig (straat)meubilair en requisieten), gedichten voor te gaan dragen. Bij voorkeur in het zwart gekleed en niet al te amateuristisch.
De Hermitage Amsterdam lijkt me een goede plek om te beginnen.

(Het zal alleen niet meevallen een megafoon of instrument mee naar binnen te smokkelen, of een eigen kunstwerk om recalcitrant aan de muur te hangen.)

Geen opmerkingen: