vanavond in Paradiso, Amsterdam; morgen in Muziekgebouw, Eindhoven
De Night of the Unexpected is een soort festival binnen het festival. Al tien jaar brengt het op de donderdagavond van de Muziekweek alles samen wat avantgarde is, uit verschillende scenes die elkaar anders zelden ontmoeten. In die tien jaar heeft het vermengen van genres een hoge vlucht genomen, en is the unexpected wel wat minder onverwacht geworden; maar het blijft zeldzaam, zo niet uniek, om in één avond een fusionjazzbassist, een rockband, een DJ en een blokfluitvirtuoos te zien optreden.
In voorafgaande jaren, in Paradiso, had het nog een verder festivalelement dat er tegelijk optredens in twee zalen plaatsvonden, zodat er altijd meer gaande was dan je kon bevatten. Die ervaring is verdwenen: het is nu een concert met één programma geworden. Maar nog steeds een concert dat zich door de ruimte beweegt: als de film bij Michel van der Aa’s Transit is afgelopen, daalt de muziek van het podium af om zich te verspreiden over vier percussionisten in Venus van Rozalie Hirs; om daarna in de speakers te blijven hangen, en achter Erik Bosgraaf aan te gaan, die met zijn blokfluit uit de coulissen tevoorschijn komt hamelen en zich uiteindelijk installeert op een voetstuk.
De Night of the Unexpected druipt van de electronica. De muziek beweegt niet alleen door de ruimte, maar komt ook uit verschillende hoeken: zes speakers maken in Venus het firmament compleet, en als het stuk afgelopen is, blijft de klank van de xylofoons in de ballustrade hangen, zodat je je afvraagt: waar komt dat geluid vandaan, tot de blokfluit opkomt. Die electronica maakt nieuwe vormen van virtuositeit mogelijk: Erik Bosgraaf laat zien dat je met de nodige electronica Jimi Hendrix kunt nadoen met een sopranino-blokfluitje, onder het motto size doesn't matter, en DJ Kid Koala legt zelfs Moon River (bekend van Audrey Hepburn) op de draaitafel, zónder dat het kluchtig wordt.
Prepared piano virtuoos Hauschka zit midden in de zaal met de klep wijd open, zodat iedereen kan zien wat er binnen in de vleugel gebeurt. In de verschillende registers heeft hij verschillende obstakels voor zichzelf neergelegd en vastgetaped, zodat bij de overgang naar een nieuw minimal loopje niet alleen de toon maar ook het karakter van de klank verandert. Om het nog wat onrustiger te maken giet hij er tijdens het spelen nog een zak vol pingpongballen bij.
Hoe uniek is de Nacht van het Onverwachte in een tijd waarin de helft van de jonge componisten ervaring heeft opgedaan in een rockband? Niet de crossover op zich. Wie van alles door elkaar wil horen, kan naast Eigentijds terecht op de themakanalen van de Concertzender en elke avond op Klara Late Night (voorheen Mixtuur). Om ze allemaal in een zaal bij elkaar te krijgen, en dan niet "een jazzbassist" maar de achtsnarige fusionjazzbassist cq. soulzanger Thundercat begeleid door een psychedelische pianist, is uitzonderlijker. Behalve Rumor ken ik geen andere voorbeelden.
Dat "allemaal bij elkaar in een zaal" is echter geen vooruitgang. Het blijft zo toch een aaneenschakeling van acts in plaats van een kaleidoscopische ervaring waarin je jezelf kunt verliezen, en er zit zelfs een pauze in. En omdat bands en DJs nou eenmaal geen sets van 10 minuten spelen, wordt de afwisseling juist minder naar mate de avond vordert.
De Belgische ensembles Bl!ndman en Champ d'Action hebben zich toegericht op het ontwikkelen van continue concertformats waarin zonder onderbreking de ene instrumentgroep op het andere muzikale idioom aansluit; maar niet iedere muzikant zou binnen dat format tot zijn recht komen, en dan nog bereik je met een ensemble en gastmusici nooit in zoveel genres cutting edge niveau als in de Night of the Unexpected. Iemand als Thundercat of de improrockers van Lean Left hebben gewoon een podium voor zichzelf nodig. Dus heeft de Night of the Unexpected gewoon meerdere zalen nodig.
http://www.thenightoftheunexpected.nl/
http://www.muziekweek.nl
http://blog.eigentijds.radio4.nl/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten