dinsdag 29 oktober 2013
maandag 28 oktober 2013
Visueel Theater
Sarah van Lamsweerde: Three Portraits. (Meeting You |With Guest Appearances By… | Montage), op: Something Raw Festival, Brakke Grond / Frascati, 18-19 oktober
Vandaag in hard//hoofd
Hoeveel informatie bevat een beeld? De taalfilosoof Donald Davidson schreef ooit: “A picture is not worth a thousand words, or any other number. Words are the wrong currency to exchange for a picture.” Er zijn oneindig veel mogelijke uitspraken die je over een beeld kunt doen, maar het beeld is zelf geen uitspraak. Het grootste deel van wat we zien gaat onopgemerkt aan ons voorbij; reden waarom het zo moeilijk is een route te beschrijven of een gezicht uit je hoofd na te tekenen. Tegelijk is het overgrote deel van de informatie die we overbrengen op één of andere manier visueel van oorsprong, al is het maar omdat je stilstaande beelden relatief gemakkelijk kunt weergeven en analyseren, in vergelijking met geluid, smaak, gevoel en geur.
Sarah van Lamsweerdes theatertrilogie Three Portraits is een oefening in beter kijken. Uitgangspunt zijn drie foto’s: een reproductie van een schilderij van een onbekende vrouw door de Vlaamse primitief Petrus Christus; een familiefoto van de Van Lamsweerdes uit de negentiende eeuw; en een groepsportret tegen een rotswand dat Sarah ooit op de vlooienmarkt heeft opgesnuffeld. Elke voorstelling is gebaseerd op één foto. Een simpel uitgangspunt.
Vandaag in hard//hoofd
Hoeveel informatie bevat een beeld? De taalfilosoof Donald Davidson schreef ooit: “A picture is not worth a thousand words, or any other number. Words are the wrong currency to exchange for a picture.” Er zijn oneindig veel mogelijke uitspraken die je over een beeld kunt doen, maar het beeld is zelf geen uitspraak. Het grootste deel van wat we zien gaat onopgemerkt aan ons voorbij; reden waarom het zo moeilijk is een route te beschrijven of een gezicht uit je hoofd na te tekenen. Tegelijk is het overgrote deel van de informatie die we overbrengen op één of andere manier visueel van oorsprong, al is het maar omdat je stilstaande beelden relatief gemakkelijk kunt weergeven en analyseren, in vergelijking met geluid, smaak, gevoel en geur.
Sarah van Lamsweerdes theatertrilogie Three Portraits is een oefening in beter kijken. Uitgangspunt zijn drie foto’s: een reproductie van een schilderij van een onbekende vrouw door de Vlaamse primitief Petrus Christus; een familiefoto van de Van Lamsweerdes uit de negentiende eeuw; en een groepsportret tegen een rotswand dat Sarah ooit op de vlooienmarkt heeft opgesnuffeld. Elke voorstelling is gebaseerd op één foto. Een simpel uitgangspunt.
zondag 20 oktober 2013
.jpg)
donderdag 17 oktober 2013
Encyclopedische Freakshow
eerder vandaag in hard//talk, de actualiteitenrubriek van hard//hoofd
Biennale Arte 2013: The Encyclopedic Palace, Giardini/Arsenale, Venetië, 1 juni - 24 november
Artistic Research is steeds zichtbaarder buiten de academie. Was het woord ‘onderzoek’ vorig jaar al alomtegenwoordig op de Documenta, nu heet de Biënnale van Venetië kortweg ‘a research-exhibition’. Onder de titel The Encyclopedic Palace brengt de hoofdtentoonstelling een bonte parade van catalogiseerders, occultisten, utopieën, vergeten figuren, kaleidoscopische filmers, striptekenaars en al dan niet perverse obsessievelingen. Het merendeel van het tentoongestelde werk is niet van levende kunstenaars en deels was het ook niet als kunst bedoeld; curator Massimiliano Gioni omschrijft zijn doel als “Blurring the line between professional artists and amateurs, outsiders and insiders” ten gunste van een “anthropological approach to the study of images”.
Elders in Venetië is de reconstructie van When attitudes become form te zien. In 1969 was dat de spraakmakende tentoonstelling waarmee Harald Szeemann min of meer de ‘curator’ als scheppende figuur uitvond, en waarin ‘installatie’ de toonaangevende kunstvorm is: een kunstvorm waarin werken niet zozeer ‘gemaakt’ alswel ‘geassembleerd’ worden uit alledaagse materialen en objecten. In wezen is The Encyclopedic Palace eenzelfde soort assemblage, maar dan met bijeengebrachte beelden. Waar Szeemann nog met autonome kunstenaars werkte, behandelt Gioni zijn beeldenmakers eerder als menselijk materiaal. Als dit antropologie is, dan is het vooroorlogse antropologie: het artistieke equivalent van indiaantjes kijken.
Natuurlijk gelooft Gioni niet echt in utopieën en occultisme. The Encyclopedic Palace is eerder een statement over de prachtige waanzin van alomvattende visies, en dat zelf op encyclopedisch formaat. Als tentoonstelling is dat uniek, maar als ‘onderzoeksresultaat’ toch wel mager: veertig jaar na dato Foucault en Derrida heruitvinden. Het zou fijn zijn als Gioni, en andere ‘artistiek onderzoekers’ met hem, eens iets uitzochten wat significant nieuw inzicht oplevert in plaats van obsessief schema’s en classificaties te ontregelen, ontmaskeren en in het mystieke te trekken. Nu is het ‘Encyclopedische Paleis’ vooral een grote freakshow.
Biennale Arte 2013: The Encyclopedic Palace, Giardini/Arsenale, Venetië, 1 juni - 24 november
Artistic Research is steeds zichtbaarder buiten de academie. Was het woord ‘onderzoek’ vorig jaar al alomtegenwoordig op de Documenta, nu heet de Biënnale van Venetië kortweg ‘a research-exhibition’. Onder de titel The Encyclopedic Palace brengt de hoofdtentoonstelling een bonte parade van catalogiseerders, occultisten, utopieën, vergeten figuren, kaleidoscopische filmers, striptekenaars en al dan niet perverse obsessievelingen. Het merendeel van het tentoongestelde werk is niet van levende kunstenaars en deels was het ook niet als kunst bedoeld; curator Massimiliano Gioni omschrijft zijn doel als “Blurring the line between professional artists and amateurs, outsiders and insiders” ten gunste van een “anthropological approach to the study of images”.
Elders in Venetië is de reconstructie van When attitudes become form te zien. In 1969 was dat de spraakmakende tentoonstelling waarmee Harald Szeemann min of meer de ‘curator’ als scheppende figuur uitvond, en waarin ‘installatie’ de toonaangevende kunstvorm is: een kunstvorm waarin werken niet zozeer ‘gemaakt’ alswel ‘geassembleerd’ worden uit alledaagse materialen en objecten. In wezen is The Encyclopedic Palace eenzelfde soort assemblage, maar dan met bijeengebrachte beelden. Waar Szeemann nog met autonome kunstenaars werkte, behandelt Gioni zijn beeldenmakers eerder als menselijk materiaal. Als dit antropologie is, dan is het vooroorlogse antropologie: het artistieke equivalent van indiaantjes kijken.
Natuurlijk gelooft Gioni niet echt in utopieën en occultisme. The Encyclopedic Palace is eerder een statement over de prachtige waanzin van alomvattende visies, en dat zelf op encyclopedisch formaat. Als tentoonstelling is dat uniek, maar als ‘onderzoeksresultaat’ toch wel mager: veertig jaar na dato Foucault en Derrida heruitvinden. Het zou fijn zijn als Gioni, en andere ‘artistiek onderzoekers’ met hem, eens iets uitzochten wat significant nieuw inzicht oplevert in plaats van obsessief schema’s en classificaties te ontregelen, ontmaskeren en in het mystieke te trekken. Nu is het ‘Encyclopedische Paleis’ vooral een grote freakshow.
maandag 14 oktober 2013
Ruskinizing in Venice
Was dit weekend in Venetië voor een bliksembezoek aan de Biënnale. Maakte daarbij een dubbele hommage aan John Ruskin, die zo nijver kerkinterieurs, tombes en decoratieve details tekende voor Stones of Venice (1851-3):
1. tekeningen van vooral tombes en gevels, maar dan sneller
2. foto's van details en geometrische patronen, maar dan conceptueler
Ik maak namelijk bij voorkeur geen foto's van mensen en bezienswaardigheden.
Klikken om te vergroten, jeweetwel.
1. tekeningen van vooral tombes en gevels, maar dan sneller
2. foto's van details en geometrische patronen, maar dan conceptueler
Ik maak namelijk bij voorkeur geen foto's van mensen en bezienswaardigheden.
Klikken om te vergroten, jeweetwel.
maandag 7 oktober 2013
Toegepaste Musicologie
ORCiM Research Festival 2013: Paths to Artistic Identity
Orpheus Instituut, Gent, 2-4 Oktober
Eerder vandaag op Muziekvan.Nu
Twintig jaar nadat de Britse kunstopleidingen per decreet te horen kregen dat ze ‘onderzoek’ moesten doen, is ‘artistic research’ nog steeds een problematisch begrip. Er zijn concurrerende begrippen zoals het neutralere ‘research in the arts’ en het meer specifieke ‘arts-based research’ en elke publicatie of conferentie gaat gepaard met een definitie van wat onderzoek in de kunsten zou moeten inhouden. Bij het ‘onderzoeksfestival’ Paths to Artistic Identity, afgelopen week aan het Orpheus Instituut in Gent, was het niet anders: er werd alweer een bundel over artistic research gepresenteerd, waarin de theorie over ‘epistemic objects’ van de hedendaagse wetenschapsfilosoof Hans-Jörg Rheinberger op de artistieke en vooral muzikale praktijk werd toegepast, en fellow Kathleen Coessens kwam met Goethes leer over het experiment op de proppen.
Ik heb eerder geschreven over het doctoraatsprogramma DocArtes. Dat is één poot van het Orpheus Instituut. De andere is het Orpheus Research Centre in Music [ORCiM], dat het Research Festival organiseerde. Die twee overlappen maar ten dele. De promovendi van DocArtes zijn over heel West-Europa verspreid, hebben hun eigen praktijk als performer en/of componist en komen hooguit af en toe naar Gent voor een seminar. Veel van de onderzoekers van ORCiM begeleiden weliswaar promovendi, maar er waren maar weinig promovendi te zien op het festival. In plaats daarvan ging het vooral over inpandig onderzoek.
Orpheus Instituut, Gent, 2-4 Oktober
Eerder vandaag op Muziekvan.Nu
Twintig jaar nadat de Britse kunstopleidingen per decreet te horen kregen dat ze ‘onderzoek’ moesten doen, is ‘artistic research’ nog steeds een problematisch begrip. Er zijn concurrerende begrippen zoals het neutralere ‘research in the arts’ en het meer specifieke ‘arts-based research’ en elke publicatie of conferentie gaat gepaard met een definitie van wat onderzoek in de kunsten zou moeten inhouden. Bij het ‘onderzoeksfestival’ Paths to Artistic Identity, afgelopen week aan het Orpheus Instituut in Gent, was het niet anders: er werd alweer een bundel over artistic research gepresenteerd, waarin de theorie over ‘epistemic objects’ van de hedendaagse wetenschapsfilosoof Hans-Jörg Rheinberger op de artistieke en vooral muzikale praktijk werd toegepast, en fellow Kathleen Coessens kwam met Goethes leer over het experiment op de proppen.
Ik heb eerder geschreven over het doctoraatsprogramma DocArtes. Dat is één poot van het Orpheus Instituut. De andere is het Orpheus Research Centre in Music [ORCiM], dat het Research Festival organiseerde. Die twee overlappen maar ten dele. De promovendi van DocArtes zijn over heel West-Europa verspreid, hebben hun eigen praktijk als performer en/of componist en komen hooguit af en toe naar Gent voor een seminar. Veel van de onderzoekers van ORCiM begeleiden weliswaar promovendi, maar er waren maar weinig promovendi te zien op het festival. In plaats daarvan ging het vooral over inpandig onderzoek.
woensdag 2 oktober 2013
Digitale Kloof?
TodaysArt, Binnenlandse Zaken & Stadhuis Den Haag, 27-28 september
Vandaag op Muziekvan.Nu
Afgelopen zaterdag rond 20:40 zat ik in een UFO. Althans, daar leek het op. In feite zat ik in een bolvormige tent voor het stadhuis van Den Haag die daar was neergezet voor het festival TodaysArt. Op de wand werden bewegende geometrische patronen geprojecteerd, een soort neo-op-art die je de indruk gaf dat de tent zelf ronddraaide of opsteeg, of dat de wand op je af kwam, als je maar consequent naar het middelpunt bleef kijken.
Het was een stuk efficiënter dan de psychosesimulator waar ik de dag daarvoor aan was onderworpen bij het Discovery Festival, en waarvan ook een pendant stond bij TodaysArt. Maar waar ik nog niet uit ben is in hoeverre die op-art-ervaring te classificeren is als ‘muzikale ervaring’. Nenad Popov noemt zijn installatie-performance een Sonata for Convolution and Feedback, en de soundtrack is daar een essentieel onderdeel van, maar het is geen muzikaal materiaal dat je los van de visuals zou gaan beluisteren: het doet nog het meest denken aan geabstraheerde vliegtuigen en treinen.
Vandaag op Muziekvan.Nu
Afgelopen zaterdag rond 20:40 zat ik in een UFO. Althans, daar leek het op. In feite zat ik in een bolvormige tent voor het stadhuis van Den Haag die daar was neergezet voor het festival TodaysArt. Op de wand werden bewegende geometrische patronen geprojecteerd, een soort neo-op-art die je de indruk gaf dat de tent zelf ronddraaide of opsteeg, of dat de wand op je af kwam, als je maar consequent naar het middelpunt bleef kijken.
Het was een stuk efficiënter dan de psychosesimulator waar ik de dag daarvoor aan was onderworpen bij het Discovery Festival, en waarvan ook een pendant stond bij TodaysArt. Maar waar ik nog niet uit ben is in hoeverre die op-art-ervaring te classificeren is als ‘muzikale ervaring’. Nenad Popov noemt zijn installatie-performance een Sonata for Convolution and Feedback, en de soundtrack is daar een essentieel onderdeel van, maar het is geen muzikaal materiaal dat je los van de visuals zou gaan beluisteren: het doet nog het meest denken aan geabstraheerde vliegtuigen en treinen.
Abonneren op:
Posts (Atom)
